Duyu bütünleme, bireyin çevresinden gelen duyusal bilgileri (dokunma, görme, işitme, hareket, denge gibi) doğru şekilde algılayıp, bu bilgileri organize ederek uygun motor ve davranışsal tepkiler vermesini sağlayan sinir sistemi sürecidir.

Bazı çocuklar bu duyusal bilgileri işlemek ve organize etmekte zorluk yaşarlar. Bu durum onların:
Günlük yaşam aktivitelerine katılımını,
Oyun oynamasını,
Okul başarısını,
Sosyal ilişkilerini ve duygusal düzenlemelerini etkileyebilir.
İşte bu noktada Duyu Bütünleme Terapisi devreye girer.

🎯 Terapi Ne Amaçlar?
Duyu bütünleme terapisi ile amaç:
Çocuğun duyusal bilgileri daha etkili işlemesini sağlamak,
Gövde kontrolü, dikkat, denge ve hareket planlamasını desteklemek,
Davranışsal tepkileri düzenlemek,
Ve çocuğun çevresiyle uyumlu ve keyifli bir şekilde etkileşim kurabilmesini kolaylaştırmaktır.

🧸 Terapi Nasıl Uygulanır?
Seanslar çocuklar için hem eğlenceli hem de yapılandırılmış oyun ortamlarında gerçekleştirilir. Terapist, çocuğun ihtiyacına uygun olarak duyusal çalışmalar hazırlayıp bireysel olarak uygulamalar yapar.
Tüm aktiviteler çocuğun katılımını artıracak şekilde planlanır. Çocuk farkında olmadan duyusal sistemini güçlendirir ve yeni beceriler kazanır.

🤲 Aile ile İş Birliği
Terapinin önemli bir parçası da aile katılımıdır. Seanslarda gözlemler paylaşılır, evde uygulanabilecek öneriler verilir. Böylece gelişim sadece terapi odasında değil, çocuğun hayatının her alanında desteklenir.
Hangi çocukların duyu bütünleme terapisi ihtiyacı olabilir:

✅ Duyu Bütünleme Sorunu İçin Kontrol Listesi
Aşağıdaki ifadeler çocuğunuz için geçerliyse “Evet” olarak işaretleyin.
2 veya daha fazla alanda sık “evet” yanıtı veriliyorsa bir uzman değerlendirmesi önerilir.

🔹 Dokunma (Taktile Sistem)
☐ Etiket, dikiş veya bazı kıyafetleri giymek istemez
☐ Saç kestirme, tırnak kesimi ya da diş fırçalamada aşırı hassasiyet gösterir
☐ Kirlenmekten aşırı rahatsız olur veya tam tersi hiç fark etmez
☐ Kalabalık ortamlarda dokunulunca huzursuz olur

🔹 Vestibüler (Denge-Hareket)
☐ Yüksekten, sallanmaktan ya çok hoşlanır ya da çok korkar
☐ Merdiven çıkma veya dengesiz zeminlerde yürürken zorlanır
☐ Koşma, zıplama gibi hareketleri sürekli yapma ihtiyacı duyar
☐ Başını geriye yatırmaktan hoşlanmaz (örneğin kuaförde saç yıkama)

🔹 Propriyoseptif (Vücut Farkındalığı)
☐ Sürekli sert dokunuşlara, sıkı sarılmalara ihtiyaç duyar
☐ Yüksekten atlar, eşyaları itip çeker
☐ Sandalyede düzgün oturmakta zorlanır, sürekli kayar
☐ Düşse bile acı hissetmiyor gibi davranır

🔹 Görsel, İşitsel ve Tat/ Koku Hassasiyetleri
☐ Parlak ışıklardan rahatsız olur ya da çok dikkatini dağıtır
☐ Gürültülü ortamlarda huzursuzluk gösterir veya kulaklarını kapatır
☐ Yalnızca belli yiyecekleri yer, dokusuna göre yiyecek reddeder
☐ Kokuya karşı aşırı hassasiyet veya tam tersi tepkisizlik gösterir

🔹 Motor Planlama ve Organizasyon
☐ Yeni hareketleri öğrenmekte zorlanır (örneğin bisiklete binme, top yakalama)
☐ El becerilerinde zorlanır (makas tutma, kalem kontrolü vb.)
☐ Talimatla hareketi başlatmakta gecikir
☐ Dağınık, düzensiz oyun kurar veya çok çabuk sıkılır

📌 Ne Zaman Değerlendirme Alınmalı?
Bu maddelerin birkaç tanesi zaman zaman birçok çocukta görülebilir. Ancak:
Yoğunlukla görülüyorsa,
Çocuğun günlük yaşamını etkiliyorsa,
Oyun, okul ve sosyal becerilerde sorun yaratıyorsa, duyu bütünleme alanında uzman bir fizyoterapist veya ergoterapistten değerlendirme almak faydalı olur.